Het hoe en waarom van zelfontwikkeling

Over de vier vragen die je volgens managementgoeroe Peter Drucker aan jezelf moet stellen als je jezelf wilt ontwikkelen.

“Efficiënt is de dingen goed doen; Effectiviteit is de goede dingen doen” en “De beste manier om de toekomst te voorspellen, is deze te creëren”

Beide uitspraken van een van de meest bekende management denkers van de vorige eeuw, Peter F. Drucker. In zijn boek ‘Management challenges of the 21st century’, heeft hij op briljant eenvoudige wijze verwoord hoe je het lastigste kunt managen wat bestaat. Volgens Drucker niet tijd of geld, maar jezelf:

In een kennissamenleving, verwachten we dat iedereen succesvol is. Dit is overduidelijk onmogelijk. Voor een grote groep mensen is ‘niet falen’ het hoogst haalbare. Overal waar succes is, is verlies. Het is daarom voor iedereen van vitaal belang te denken en doen alsof je je eigen Chief Executive Officer bent. Want dat ben je.

Om te starten met jezelf bewust te ontwikkelen, legt Drucker een aantal op het oog extreem simpele vragen voor:
1. Waar ben ik goed in?
2. Hoe werk ik het beste?
3. Hoe leer ik?
4. Wat zijn mijn waarden?

Waar ben ik goed in?

Vroeger hoefde niet nagedacht te worden over deze vraag. De bakkerszoon werd bakker en de slagerszoon werd slager. Nu is dat anders. Je kunt zelf kiezen wat je wilt doen. Wil je het verschil maken, helpt het te weten waar je goed in bent. En dat is makkelijker gezegd dan gedaan.

Naast dat je ongetwijfeld een aardig gevoel hebt voor waar je goed in bent, is de manier om dit te ontdekken, volgens Drucker, jezelf leren kennen door feedback analyse:

Simpel gezegd, voordat je een grote beslissing neemt of een belangrijke actie gaat ondernemen, voor jezelf opschrijven wat je denkt wat het resultaat wordt. Na 9 tot 12 maanden, vergelijk je het resultaat met je verwachtingen.

Vervolgens wil je jezelf in situaties brengen waarin je goed tot je recht komt. En je energie steken in nog beter worden in waar je al goed in was.

Het kost veel meer energie van een onvoldoende een voldoende te maken, dan van een goed een perfect.

Hoe werk ik het beste?

Op welke manier je het beste je werk kunt doen, is per persoon verschillend. Ochtendmensen en avondmensen. Denkers en doeners. Extravert en introvert. In een groep of alleen. Iedereen is anders:

Voor kenniswerkers is het belangrijk te weten, hoe werk ik het beste? Misschien is dit nog belangrijker dan weten waar je goed in bent. Het eerste wat je wilt weten is of je liever luistert of leest. Veel weten niet dat er een verschil bestaat. Nog minder zijn bewust van waar ze zelf de voorkeur aan geven.

Ga maar na: Als je jezelf wilt voorbereiden op iets nieuws; heb je liever iemand die je bijpraat of een a4’tje of stuk tekst met de opzet?

Hoe leer ik?

Hetzelfde geld voor hoe je leert. Drucker:

Scholen zijn georganiseerd op de aanname dat de manier waarop we leren voor iedereen gelijk is. Maar gedwongen worden te leren op een andere manier dan je zelf prettig vindt, kent veel nadelen. Er zijn namelijk allerlei verschillende manier om te leren.

Schrijven, luisteren, lezen, praten, zien of een combinatie. Zelf leer ik door wat ik hoor, lees, zie of bespreek op te schrijven voor mezelf. Het is de nummer een reden waarom ik schrijf..

Probeer jezelf niet te veranderen - de kans van slagen is minimaal. Werk aan het verbeteren van de manier hoe je werkt.

Wat zijn mijn waarden?

Over ‘het innerlijk kompas’ is veel geschreven. We kennen allemaal de situatie waarin je iets doet of moet doen, waar je jezelf totaal niet prettig bij voelt.

Werken in een organisatie waarvan de kernwaarden niet overeenkomen met die van jezelf, leidt bijna altijd tot frustratie en slechte prestaties.

Drucker stelt de spiegeltest voor:

Wat voor persoon wil ik aankijken als ik ’s ochtends en ’s avonds in de spiegel kijk tijdens het tandenpoetsen?

Een vervelende kanttekening: Waar je goed in bent (de eerste vraag) kan tegenstrijdig zijn met de waarden waar je voor staat. Daar kan de Golden Circle van Simon Sinek handig zijn. De hoofdvraag daarvan: Waarom kom ik ’s ochtends mijn bed uit?

Aan de slag
De vragen zijn geen hogere wiskunde en sommige antwoorden misschien voor de hand liggend. Daarbij kun je zo diep gaan als je zelf wilt. Het is nuttig voor jezelf richting te kunnen kiezen in een tijd waarin niemand voor je gaat bepalen waar je over 10 jaar bent, omdat we simpelweg niet weten hoe de wereld er dan uitziet.

Naast de vragen voor jezelf te beantwoorden (absoluut stap 1), kun je oefenen met het inschatten van de antwoorden voor anderen. Dit helpt je anderen beter te begrijpen en elkaar beter te benutten.


Ps; Het volledige artikel “Managing oneself” van Peter Drucker vind je hier. Het is onderdeel van zijn boek Management challenges of the 21st century. In het artikel heb ik voor mezelf de belangrijkste passages gemarkeerd. Als je 'Peter Drucker' zoekt via Google of Youtube, vind je nog veel meer waardevol materiaal.


Coverfoto van Patrick Tomasso op Unsplash