Vooraf weet je niets, achteraf is alles logisch

Waarom het prima is om niet te weten waar je over vijf jaar bent.

Toen ik anderhalf jaar geleden in een vliegtuig stapte naar Hanoi, wist ik niet wat me te wachten stond. Op veel vragen moest ik het antwoord schuldig blijven.

Hoe ga je aan 80 verschillende bedrijven komen?
Waar ga je slapen?
Hoe lang ga je over je challenge doen?
Mag ik mee om je tas te dragen?

Het eerlijke antwoord: "Echt geen idee."

Anderen vonden dit gek. Zelf vond ik dit het mooiste van alles. Het niet weten, was juist de reden dat ik ging. Doen alsof ik het wel wist, voelde als liegen. Het leek me zelfs gevaarlijk. Het kon alleen maar leiden tot verwachtingen die ik dan weer waar moest maken.

Eenmaal onderweg, bleek dit al snel te kloppen.

Wie had vooraf kunnen bedenken dat ik voor een professionele voetbalclub en een advocatenkantoor in Singapore zou gaan werken, om vervolgens vrienden te worden met een prinses in Maleisië?

Of dat mijn hartvlies zou ontsteken, om vervolgens tijdens mijn herstelperiode verliefd te worden op het meest fantastische meisje ooit in Nederland?

Of dat ik op dag 3 in Vietnam twee Zuid Afrikaanse broers zou ontmoeten waaraan ik beloofde ooit bij ze langs te komen, om vervolgens 5 maanden later 3 bergen te beklimmen in 1 dag en 2500 euro voor een goed doel in te zamelen in Kaapstad?

Kortom, de eerste les is: Van te voren weet je helemaal niets.

Voor een congres waar ik binnenkort spreek, kreeg ik vorige week de vraag: "Kun je iets meer vertellen over wie je bent, en wat je allemaal hebt gedaan?"

Tijdens het schrijven van mijn bio ontdekte ik iets anders. Ook al weet je vooraf niets, achteraf is alles logisch.

Iets wat Johan Cruijff al lang wist. Daarom wordt de Arena natuurlijk ook naar hem vernoemd. Logisch.

Als ik mijn bio lees, lijkt het bijna alsof het van te voren allemaal al vast lag. En nee, hier geloof ik niet in. Alles lijkt alles zo vanzelfsprekend: Toen ik dit deed, gebeurde 'vanzelf' dat, waardoor ik daarna...

Kortom, de tweede les is: Achteraf is alles logisch.

We gaan alleen de mist in als we deze twee lessen willen combineren. Ik merk dat doordat achteraf alles logisch is, we denken dat ook de toekomst op een logische manier te voorspellen is: Als ik dit doe, gebeurt 'vanzelf' dat, waardoor we daarna...

Zo werkt het natuurlijk niet.

Wat wél werkt —als je toch weet dat je achteraf alles logisch is— is je minder druk maken met het proberen te voorspellen en uitstippelen van de toekomst. Ik kan daardoor met een open blik kijken naar kansen die op mijn pad komen. En zo ruimte houden voor spontaniteit en creativiteit.

Zo ben ik in een van de experimenten (bewust) een beetje blijven hangen. Daarom schrijf ik deze blog in een vliegtuig ergens tussen Johannesburg en Londen. Dit wist ik een tijdje terug nog niet, daarom vertel ik het nu pas. En wat het exact is, hoor je later. Maar geloof me, na alles wat is gebeurd, is het volkomen logisch..